Burun Polibi (Nazal Polip) Nedir – Op.Dr.Arzu Tüzüner
Nazal Polip Nedir?
Nazal polipler, burun ve sinüs mukozasından kaynaklanan soluk pembe renkli, gözyaşı şeklinde tüm burun ve sinüs boşluklarını doldurabilen kötü huylu olmayan oluşumlardır. Aspirin duyarlılığı olan vakaların burunda nazal polip varlığı açısından değerlendirilmesi gereklidir. Nazal polipler burunda anatomik olarak yerleşik konkalar adı verilen yapılan hipertrofisinden farklıdırlar. Toplumda erişkin bireylerin yaklaşık %1-4 ünde, çocukların %0.01 inde nazal polip mevcuttur.
Nazal polipler sinüs ağızlarını tıkamadıkça ve büyük boyutlara ulaşmadıkça genellikle çok belirti vermezler. Fakat sinüs ağızlarını tıkarlarsa bu boşluklarda oluşan mukus sirküle olamaz ve koyulaşarak sinüs içerisinde enfeksiyon ve kist oluşumuna neden olabilir. Ayrıca ileri boyuttaki polipler burun boşluğunu doldurduğunda burun tıkanıklığı koku almada bozukluk, ağızdan nefes almaya bağlı horlama, ağız kuruluğu boğazda yanma, geniz akıntısı gibi belirtilere neden olabilir.
Nazal Poliplerin Oluşumda Hangi Faktörler Rol Oynar?
Burun poliplerinin oluşumunda allerji, astım, genetik yatkınlık, kronik rinosinüzit ve genetik yatkınlık rol oynamaktadır. Bu faktörler, burun içerisinde kronik bir inflamasyona yol açarak burun mukozasının ödemlenmesine ve içerisinde yoğun sıvı birikimi olan polipoid yapıların oluşmasına neden olurlar. Nazal polipozis, astım ve aspirin aşırı duyarlılığından oluşan ve ‘ Samter Triadı ‘adı verilen bir sendromun komponenti olup bu hastalarda nazal polip gelişimi daha saldırgan seyreder. Çocuklarda, nazal polip erişkinlere göre çok daha nadir görülen bir durum olup çocuk hastalar kistik fibrosis ve astım açısından incelenmelidir.
Nazal Polipler Nasıl Tedavi Edilir?
Tanı anında burun içerisinde poliplerin yaygınlığı hastanın şikayetleri ve beklentileri, alerjisinin olup olmaması, klinik bulgular ve görüntüleme yöntemleri (paranazal sinus tomografi) tedavinin seçiminde yardımcıdır. Nazal polipler medikal veya cerrahi olarak tedavi edilirler.
- Medikal Tedavi
Poliplerin büyük çoğunluğu intranazal ve sistemik kortikosteroid tedavisi ile küçülmekte olup burun tıkanıklığında düzelme, koku almada artış, nazal akıntıda azalma gibi yaşam kalitesini artıran bir iyilik hali sağlamaktadırlar. Eğer eşlik eden allerjik nezle, astım varsa lökotrien antagonistleri, antihistaminikler tedavide kullanılan ek ilaçlardır. Sinüslerde tıkanıklığa bağlı oluşan akut sinüzit ataklarında antibiyotikler ve non-steroid antiinflamatuarlar, dekonjestan ilaçlar tedaviye eklenebilir.
- Cerrahi Tedavi
Nazal polipler sinus girişlerini tıkadıklarında sinüslerde drenaj bozukluğuna bağlı kronik enfeksiyon ve inflamasyon mevcutsa, nazal boşluğu bütünüyle dolduran ve medikal tedaviye yanıt vermeyen polipler var ise tedavi cerrahidir. Cerrahi tedavi, endoskopik sinus cerrahisi olarak burun içi yaklaşımla uygulanır. Hastalığın yaygınlığına ve eşlik eden ek bir patoloji bulunup bulunmamasına bağlı olarak sadece nazal poliplerin temizlendiği polipektomi veya genişletilmiş sinus müdahaleleri uygulanabilir.